Wydawnictwo: Instytut Wydawniczy CRZZ
Rok wydania: 1978
Opis
Bardzo ciekawa książka zawierająca przydatne informacje.

Spis treści
- Wstęp
- Zagrożenie dróg oddechowych w przemyśle
- Wiadomości ogólne o fizjologii oddychania
- Stężenia substancji trujących w powietrznym środowisku pracy
- Zanieczyszczenie powietrza w przemyśle krajowym
- Działanie substancji trujących na organizm ludzki
- Klasyfikacja sprzętu ochrony dróg oddechowych
- Sprzęt oczyszczający powietrze
- Sprzęt z wymuszonym przepływem powietrza
- Sprzęt z naturalnym przepływem powietrza
- Sprzęt izolujący od środowiska
- Sprzęt z własnym zapasem tlenu lub powietrza
- Sprzęt z dostarczanym z zewnątrz powietrzem
- Procesy oczyszczania powietrza w sprzęcie ODO
- Filtracja
- Sorpcja
- Kataliza
- Zasady doboru sprzętu ODO
- Dobór rozmiarów masek z nagłowiem taśmowym
- Dobór rozmiarów masek kapturowych
- Tablice
- Literatura
Strony
- Pochłaniacze gazów
- Aparat tlenowy wielogodzinny typ W-70
- Aparat tlenowy wielogodzinny typ W-63
- Aparat tlenowy wielogodzinny typ W-63P
- Aparat tlenowy 1-godzinny typ M-61
- Maska przeciwgazowa przemysłowa typ MC-1
- Maska kapturowa uniwersalna OM-14
- Maska przeciwgazowa przemysłowa typ GSP-M
- Aparat filtrowentylacyjny dla rolnictwa typ AR-1 "Piast"
- Aparat filtrowentylacyjny dla przemysłu typ AR-2 "Piast"
- Aparat do oddychania tłoczonym powietrzem typ AT-4M "Medius"
- Aparat do zasysania świeżego powietrza typ AZ-2M "Atmos"
- Aparat do oddychania sprężonym powietrzem typ AS-3M "Arcus"
- Aparat powietrzny plecakowy typ AP-3
- Aparat powietrzny plecakowy typ AP-3M
- Aparat inżektorowy do zasysania świeżego powietrza typ AJ-3M "Saturn"
- Półmaska przeciwpyłowa typ PM-1
- Półmaska przeciwpyłowa dwufiltrowa typ PM-3
- Półmaska uniwersalna typ PM-4
- Półmaska przeciwpyłowa dwufiltrowa typ PP-1
- Półmaska uniwersalna typ PP-3
- Półmaska przeciwpyłowa typ PP-2
- Półmaska przeciwpyłowa typ PCW-2
- Półmaska przeciwpyłowa typ "Saturn"
OCR
ua£mogoappo #ozp wuozyso 8Tablica 3ji krajowejprzeci pCzas ochronnego | DODuszMaa i i Substancje, przed| Naaa tyn pochie< | pl3Sae | norwa - | Wypotniee | - dzinionin, - | SZRISE, - EWSZOE 23z - ęxzanamgvy niacza puszki 1s gazu pochłaniaczM D % obj.1 2 3 4 -- 8 6 7 8 91 |Pochłaniacz par orga- 410 - | brązowa węgiel 18. | 60 1,0 aceton, CH,COCH,i m akroleina,nicznych 900 aktywny ityp: M-11 | CŁH,C]HCŚIS g” | etanol, C+Rsymehlalndl' OP-12 metanol, CH,OHz ” Op.56 anilina, CJHNH,£ benzen, C,Hęx benzyna,| bromek metylu | ! CH,Brchlorek metylu,| CH,CIchloroform, CHCI,czterochlorek węgla, CCL,dwusiarczek węglabez par kwaśnych,CS,mrówczan etylu,HCOOC,H,eter etylowy,CH,OCzH,toluen, C,H,CH,ksylen, C,EL(CH;)»[5]QEto2Pochłaniacz gazów ipar kwaśnychtyp: M-12OP-11OP-55symb. handl.:W WegielaktywnynasyconyZ,00, iNa,CO,chlor Clchlorowodór, HCIkwas mrówkowy,HCOOHkwas octowy,CH,COOHaldehyd mrbwkowy,HCHPochłaniacz amoniakutyp: M-13D-18symb. handl.: OP-8OP-52zielonaWęgielaktywnynasyconyZnSO,amoniak, NHPochłaniacz dwutlenkusiarkityp: M 15OP-10OP-54symb handlsorbent nagazykwaśnedwutlenek siarki,2Pochłaniacz cyjanowotyp: M-16symb. handl OP-32OP-59niebieska Aktipol-T11111 Igg=---2e22>oo00hoktcyjanowodór, HCNtlenki azotu, NO,,N,0,dwutlenek siarki,emetanol, CH,OHakrylonitryl,akrylan metylu,
- 2 | :-| : 7 8 9 *>CH,CHCO.OCH,eter dwuizopropylowy,i (CH),CH.O.CH(CH,)»6 | Pochłaniacz arsenowo- 400 szara Aktipol-7 15 - 0,3 arsenowodór, AsH,doru 1 fosfomwodoru czerwona fostorowodór, PHtyp:symb handl OP-307 Pochłaniacz amoniaku 400 zielona warstwa 20 - 0,5 amoniak, NH3i slarkowodoru pomarań- |Aktipolu 7 siarkowodór, HStyp: M. czowa sorbentusymb. handl OP-33 na gazykwaśne !8 |Pochłaniacz par rięci 400 - |fioletowa _ | wegiel 8 0,015 pary rięci, Hgtyp: M-22 aktywny mg/lsymb, handl.: OP-47 nasycony9 |Pochłaniacz siarkowo- 420 |żóła z po- hopkalxt 60 W 0,5 siarkowodór, HsS doru i dwutlenku marańczo- 0,5 dwutlenek siarki,siarki wym 0,5 SO, «typ: M-24 mieszanina H,S i50llo Pochłaniacz siarkowo- 490 - |żólta | hopkalit+ * 20 0,5 mieszanina siarkox doru, dwutlenku siarki pomarań- |węgiel wodoru, dwutlenku || i dwusiarczku węgla czowa aktywny | siarki i dwusiarczĘ typ: M-25 zielona|2ku węgla,| 1,8+80,+C8»Pochłaniaczzowytyp: PW-5symb. handl.:wielogaOP-87stalowaAktipol 7alkohol n-amylowy,CHĄCH,),CH,OHkwas mrówkowy,HCOOHkwas octowy,CH,COOHsiarkowodór, H,Sarsenowodór, AsH;alkohol izoamylowy(CH2),CH-CH,:alkohol n-propylowy,CJĘCH,OHalkohol izopropylowy,CHyCH(OH)CH,kwas azotowy,HNO,alkonol alilowy,CH,CHCH,OHalkohol n-butylowy, CJHĄOHalkohol etylowy,C,H,0Hbenzyna lakowa, brom, Bręchlorowodór, HCIcyjanowodór, HCN
10jod, Jajodowodór, HJksylen, CyHL(CH;)pirydyna, CsHsNtoluen, C,HĘCH,aceton, CH,COCH,alkohol metylowy,CH,0Hakroleina,CHĘCHCHObenzyna ekstr., bromowodór, HBrbenzen, Ci;czterochiorek węgla, CCI,chloropikryna,CCIĄNO,chloroform, CHCIschłorocyjan, CICNchlorek metylenu,CH,CI,chlorek etylenu,C,H,CIcykloheksanon, |CyHu0 xdwusiarczek węgla, |»eter dwuetylowy,C,H,OCJH,metyloetyloketon,| CH,COCH,9octan n-butylu,| CH,COOCJH,| octan etylu,| CH,COOG,H,octan n-amylu,CH,COOC,H,trójchloroetylen,C,HCI,chlorek sulfurylu,zchlor, CI,fosgen, COCInitrobenzen,C,HyNO,octan metylu,CH,COOCH,alkohol metylowy,CH,dwutlenek siarki,SO,formaldehyd,HCHOchlorek etylu,H,C1stlenek etylu,C,H,0chlorobenzen,C,H,CIchlorek metylu,CH,CIaNZ a66* ””5+*>*5*”**2-=
|[a 2 -q- -- B i | ; s o12 | Pochłaniacz - wieloga- 820 - | stalowa zakres ochronnego działania jak w PW-5i z uwzględnieniem pyłówWielogodzinny pochła- biała hopkalit 8 godz. tlenek węgla, COmacz tlenku węglatyp: P-2symb handl. OP-27Filtropochłaniacz roz- zółta węgiel mgły wodne orazdzielczy 1 (plastik) aktywny oct pyły pestycydówtyp: FPR-1 AHDPochłaniacz siarkowo- z Aktipol 7dorutyp: M-14Uwaga: pochłaniacze 1-10 oraz ui 15 produkowane są przez FSRiLG, pochłaniacze11-13 produkuje Wyt SprTablica 4Rodzajeprzez firmy Auer, Drśget i MLWFirma Medizin und Labor Technik(MLW) (NRD)OznakoFirma Auer (RFN) - Firma Driger (RFN)Oznako- | Oznakowa- OznakoPochłaniacz wanie nie Pochłaniacz wanie Pochłaniacz | wanieliterowe | barwne literowe literowe2 3 4 5 6 7 8 9 10Oznakowanie barwneOznakowanie barwnePar organicz- A brązowe par organicz- A Ibrązowe par organicz- A jasnonych U nych rozpusz- nych rozpusz- brązoweczalników czalnikówGazów kwaś- gazów gazów kwaśnych kwaśnych nych - halogenów itlenków azotuDwutlenku żółte kwasu żółte dwutleneksiarki siarkowego siarkiAmoniaku zielone amoniaku (w zielone szkodliwychprzeważającej gazów w gailości) i u zach spalinosiarkowodoru wych (opróczCO), gazówkwaśnychTlenku węgla pierścień tlenku węgla pierścień cyjanowodoru niebieskieczerwony czerwony |
Aparat tlenowy regeneracyjny, typ TP-6. Jest toaparat regeneracyjny o zamkniętym obiegu powietrza. Przeznaczony jest do stosowania w akcjach ratowniczych nie przekraczajacych 1,5 godziny pracy.Dane techniczne:wymiary tornistra - 332X442X140 mmmasa aparatu - 10 kgczas działaniapojemność butli tlenowejciśnienie w butlidawkowanie tlenu:- 1,5 godziny- 11- 19,6 MPa (200 kG/em!)stałe - 1,5 I/minmaksymalne - 30 Iminpojemność użytkowa worka - 5,5305 1pochianiacz dwutlenku węglaz masą wapniową, wymienną- ilość masy chłonnej do jednorazowejwymiany - 1,2 kgSchemat aparatu przedstawiono na ryś. 27.£Rys. 27. Schemat aparatu TP-6: I - butla tlenowa, 2 - zawór buti,3 - zawór odcinający, 4 - przewód manometru, 5 - manometr, 6 zawór redukcyjny, 7 - zawór bezpieczeństwa, 8 - zawór dodawczy,9 - zawór przepłukujący, 10 - automat płuczny, 1I - przewód tlenowy, 12 - przewód dodawczy, 13 - komora wdechowa, 14 - przewódwdechowa, 15 - ślinnik, 16 - komora wydechowa, 17 - przewód wydechowy, 18 - zawór upustny, 19 - pochłaniacz, 20 - worek oddechowy, 21 - łącznik centralny, 22 - syrena ostrzegawcza62Aparat TP-6 produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.Aparat tlenowy regeneracyjny, typ W-70. Jest toaparat przeznaczony do długotrwałej akcji w ratownictwie górniczym oraz do prac w przemyśle. Wykonany jest z materiałów analogicznych jak aparaty M-61 i W-63. Przystosowany jest do noszenia na plecach.Dane techniczne:wymiary tornistra - 430X480X148 mmmasa aparatu - 14 k iczas działania - 4 godzinypojemność butli tlenowej - 2ciśnienie butli tlenowej - 19,6 MPa (200 kG/cm!)pojemność użytkowa worka oddechowego - 6,5 1pochłaniacz CO, - 9X18X28 cmZasady konserwacji i użytkowania są analogiczne jak aparatu M-61.Schemat aparatu W-70 przedstawiono na rys. 28.521 Q/_ 8Rys. 28. Schemat aparatu W-70: I - butla tlenowa, 2 - zawór bulli,3 - zawór odcinający, 4. - przewód manometru, 5 - manometr, 6 zawór redukcyjny, 7 - zawór bezpieczeństwa, 8 - zawór dodawczy,9 - zawór przepłukujący, 10 - automat płuczny, 1I - przewód tlenowy, 12 - przewód dodawczy, 13 - komora wdechowa, 14 - przewódwdechowy, 15 - ślinnik, 16 - komora wydechowa, 17 - przewód wydechowy, 18 - zawór upustowy, 19 - pochłaniacz, 20 - worek oddechowy, 21 - łącznik centralny
czas działania 1 godzina 58pojemność butli tlenowej 1 1ciśnienie flenu w butli 14,7 MPa (150 kG/em')dawkowanie tlenu:stałe 1,2 U/min maksymalne 15 I/minpojemność użytkowa worka 451pochłaniacz CO, sodowy 7X14X20 cmopór aparatu w pulsującym prądziepowietrza:przy wdechu do 044 kPa (45 mm HO)przy wydechu do 0,50 kPa (50 mm H,0)Tornister wykonany jest z blachy ze stopu aluminium, lakiert›-wanyemalią młotkową, pi ą; zespoły me - z dchromowane lub niklowane; worek oddechowy - z tkaniny gumowanej; pasy nośne - ze skóry.Schemat budowy i działania aparatu przedstawiono na rys. 25.Powietrze wydychane przez użytkownika przepływa przez łącznikcentralny 1, wąż wydechowy 2 i po otwarciu zaworu wydechowego 3 przechodzi przez lewy wąż łączący 4 do pochłaniacza 5.W tym samym czasie zawór wdechowy 6 jest zamknięty na skutek©twżtRys. 25. Schemat aparatu izolującego M-61: 1 - łącznik centralny, 2 wąż wydechowy, 3 - zawór wydechowy, 4 - wąż łączący, 5 - pochłaniacz CO,, 6 - zawór wdechowy, 7 - wąż łączący, 8 - worek oddechowy, 9 - wąż wdechowy, 10 - ślinnik, 11 - butla stalowa, 12 zawór, 13 - zawór odcinający, 14 - manometr, 15 - zawór redukcyjny, 16 - zawór dawkujący, 17 - dźwignia, 18 - zawór dodawczyciśnienia wydychanego powietrza, które zostaje oczyszczone w pochianiaczu z CO, i częściowo z pary wodnej. Powietrze wydychane, oczyszczone w pochłaniaczu, przepływa przez wąż łączący 7do worka oddechowego 8. Przy wdechu powietrze przepływa przezzawór wdechowy do węża wdechowego 9. Powietrze to zostajew króóćeu wdechowym zasilone tlenem i przez łącznik centralnypłynie do dróg oddechowych użytkownika. W tym czasie pod wpływem wdechu zawór wydechowy jest zamknięty, uniemożliwiajączassanie powietrza wydychanego z pochłaniacza. Zapas tlenu, znajdujący się pod ciśnieniem w butli stalowej 11, wypływa przyotwartym zaworze 12 do zaworu redukcyjnego 15, gdzie następujeredukcja ciśnienia do 0,29 MPa (3 at). Manometr 14 wskazuje przyotwartym zaworze odcinającym 13 ciśnienie panujące w bulli.Z zaworu redukcyjnego tlen doprowadzany jest pod zmniejszonymciśnieniem do przewodu tlenowego poprzez automatyczno-płucnyzawór dawkujący 16, w ilości stałej 1,2 I/min oraz w ilości zmiennej od 1,2 do 15 I/min - zależnie od zapotrzebowania użytkowmika. Jeżel zapotrzebowanie tlenu, wyrażające się głębszym oddechem użytkownika, zwiększy się - wtedy worek oddechowykurcząc się pociąga za sobą dźwignię 17 i tym samym powodujedawkowanie zmienne tlenu przez automat płucny i zawór dawkujący. Ilość doprowadzonego dodatkowo tlenu uzależniona jest odwielkości skurczu worka. Przy ręcznym nacisku na przeponę zaworu dodawczego 18 następuje dodatkowe dawkowanie tlenu. Ślinnik 10 służy do zbierania spływającej w przewodzie wdechowymśliny i ewentualnie skroplonej pary. Jeżeli zużycie tlenu jestmniejsze od ilości dostarczonej, to wówczas nadmiar powietrzaw worku oddechowym uchodzi przez zawór upustowy, który uruchamia się przy nadciśnieniu wynoszącym maksimum 04 kPa(40 mm H,0).Prawidłowe użytkowanie apara(u wymaga odpowiedniego przeszkolenia pracowników.Aparat ten produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i Lamp Górniczych „Faser” w Tarnowskich Górach.Aparat tlenowy izolujący, typ W-63. Podobnie jakaparat M-61 jest aparatem tlenowym przystosowanym do noszenia na plecach i ma boczne wyprowadzenie węża. Jest on przeznaczony do stosowania przez górnicze drużyny ratownicze. Odznaczasię małymi oporami oddychania:opór wdechu przy przepływie 30 I/min: do 044 kPa (45 mm H,0)opór wydechu przy przepływie 30 1/ min: do 0,50 kPa (50 mm H,0)Dane techniczne:wymiary - 520X452X145 mmciężar - 17,2 kg- 4 godzinyczas działania
pojemność butli tlenowej - 31ciśnienie tlenu w butli - 19,6 MPa (200 kG/em*)dawkowanie tlenu:stałe - 12 l/minmaksymalne - 16 l/minpojemność użytkowa worka oddechowego - 65 l/minpochłaniacz CO sodowy - 9X18X38 cmUżytkowanie i konserwacja jest taka sama, jak dla aparatu M-61.Schemat aparatu jest zgodny ze schematem jak dla aparatu W-63 P,z wyjątkiem usytuowania manometru. W aparacie W-63P manometr wyprowadzony jest na zewnątrz, a w aparacie W-63 znajdujesię przy butli z tlenem.Aparat W-63 produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”. Komplet sprzedażny nie obejmuje maski p. gazowej, którą użytkownik może wg życzenia zamówić dodatkowo.Aparat tlenowy izolujący, typ W -63P jest to aparatprzeznaczony do indywidualnego użytku szczególnie w przemyślechemicznym, lakierniczym, gazownietwie itp. i może być stosowanyw temperaturach od 20 do +60%C. W odróżnieniu od aparatu W-63aparat W-63 P, jak już wspomniano, ma manometr wyprowadzonyna zewnątrz obudowy.Przystosowany jest on do moszenia na plecach.Dane techniczne:wymiarymasa (bez maski)czas działaniapojemność butliciśnienie tlenu w butlidawkowanie tlenu:stałe - 1.2 I/minmaksymalne - 15 lU/minopór aparatu przy pulsującym- 520X452X145 mm- ok. 175 kg- do 4 godzin» 2 1- 18,6 MPa (200 kG/em*)przepływie powietrza: - 30 1/minwdechu - do 044 kPa (45 mm H.0)wydechu - do 0,50 kPa (50 mm H,0)Pochłaniacz CO, sodowy - 9X18X38 cmW skład kompletu wchodzą:maska GS, węże oddechowe z zaworami, pochłaniacz CO,, worekoddechowy, butle tlenowe, manometr i tornister z blachy ze stopualuminiowego.Schemat działania aparatu przedstawiono na rys. 26. Wskazówkiużytkowania i konserwacji są identyczne jak dla poprzednio opisanych aparatów.Aparat W-63 P produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”. Przy iu - pochłani d g9X18X24 cm i zmniejszonego ciśnienia w butli aparat staje sięaparatem 2 godzinnym.Rys. 26. Schematy aparatów: a) W-63P, b) W-63: 1- węże oądechowe,2 - zawór wydechowy, 3 - zawór wdechowy, 4 - pochłaniacz .COZ,5 - worek oddechowy, 6 - zawór redukcyjny, 7 - zawór dawkujący,8 - zawór dodawczy, 9 - butla tlenowa, 10 - manometr
- nr 8713 - chroniąca przed uciążliwymi zapachami,- nr 8707 - chroniąca przed parami rtęci,- nr 8500 - chroniąca przed ni ymi pylami (współczynnik filtracji dla pyłów o wymiarach cząstek 5 im, nie mniejszy niż95,9%) i- nr 8710 - chroniąca przed pyłami drobnymi (współczynnik filtracji dla pyłów o wymiarach cząstek 0,4-0,6 um wynosi nie mniejniż 99%).Maseczki te są łatwe w użyciu i bardzo lekkie (masa poniżej 10 g).Firma „Toucan” produkuje obok powszechnie znanego sprzętuprzeciwpyłowego między innymi półmaskę „Toucan-MDP-SOL'przeznaczoną do ochrony dróg oddechowych w przemyśle i rolnictwie. Półmaska ta chroni przed aerozolami stałymi i ciekłymioraz parami organicznych substancji szkodliwych. Jest ona wygodna w użyciu, jej konstrukcja umożliwia prostą wymianę elementu filtrującego i pochłaniającego umieszczonych bezpośredniow gumowym korpusie.|m<-Sprzęt izolujący od środowiskaSprzęt z własnym zapasem tlenu lub powietrzaSprzęt z własnym zapasem tlenu lub powietrza przeznaczony jestdo izolacji i ochrony dróg oddechowych w wypadku występowa~nia zamieczyszczeń toksycznych o dużym stężeniu, w razie niedoboru tlenu w otaczającej atmosferze oraz w warunkach, gdy zagrożenia te występują jednocześnie.W kraju produkowane są następujące typy tego sprzętu:1) z zamkniętym obiegiem i regeneracją powietrza, aparaty: M-6l:W-63; W-63P; TP-6; W-70 oraz aparat ucieczkowy AU-9;2) z otwartym obiegiem powietrza (bez regeneracji), aparaty: AP-3;AP-38 i AP-3M.Aparat tlemowy typ M-6l może być stosowany do pracawaryjnych ciężkich przez okres 1 godziny, w temperaturze otoczenia do 50%€. Aparat może być również stosowany tam, gdziewymagane jest samodzielne poruszanie się pracownika w atmosferze skażonej, ponieważ manometr wyprowadzony na zewnątrzaparatu umożliwia użytkownikowi stałą kontrolę zapasu tlenu.Aparat przystosowany jest do noszenia na plecach i ma bocznewyprowadzenie węży. Składa się on z maski typu GS, węży oddechowych z zaworami, pochłaniacza CO, worka oddechowegoz zaworem upustowym, z butli tlenowej wraz z zaworami (redukującym, dawkującym i dodawczym), manometru i tornistra.Dane techniczne:wymiary 455X340X160 mmmasa ok. 12,5 kg
maski do wielkości twarzy, stanowią o skutecznej hermetyzacjii możliwości szybkiego i prawidłowego jej założenia przez użytkownika.W kraju produkuje się obecnie 10 typów masek stosowanych wprzemyśle. Niektóre z nich są przestarzałe i wymagają modernizacji. W handlu znajdują się następujące typy masek: MU i MUA,MP-6, MC-1, GSPM, MG-6P, MG-6, GS, MG-8, MP-4.Maska kapturowa uniwersalna, typ MU. Maskawykonana jest z wysokogatunkowej mieszanki gumowej w kolorze jasnopopielatym i przeznaczona jest w poł iu z pochlaniaczami p. gazowymi do ochrony dróg oddechowych w przemyśle.Jest ona wyposażona w dwie szybki okularowe okrągłe oraz mazawór wdechowy i wydechowy i gniazdo z gwintem 40X4.Dane techniczne:- opór wydechu przy 30 I/min»- opór wdechu przy 30 1/ min- masa maski0,13 kPa (1,8 mm H,0)24,4 kPa (24 mm H,0)0,38-0,44 kgProdukowana jest ona w pięciu rozmiarach. %Producentem tej maski jest Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego„Delta Warszawa II”.Maska kapturowa uniwersalna, typ MUA (rys. 16).Maska ta różni się od maski MU jedynie tym, że wyposażona jestw komorę głosową umożliwiającą porozumiewanie się w czasie jejRys. 16. Maska kapturowa uniwersalna typ MU-A; a) maska, b) wążoddechowy44użytkowania. Pozostałe dane techniczne oraz producent są takie jakdla maski MU.Maska przemysłowa kapturowa, typ MP-6. Przeznaczona jest głównie do użytku w przemyśle chemicznym, pozwalana ochronę jednoczesną oczu, uszu i skóry głowy. Produkowanajest w 4 rozmiarach z mieszanki gumowej w kolorze jasnopopielatym. Wyposażona jest w dwie szybki okularowe okrągłe.Dane techniczne:- opór wdechu przy 30 I/min 1,96 do 24,5 Pa (0,2 do 2,5 mm H:0)- opór wydechu przy 30 I/min 7,2 Pa 8 do 34,3 Pa (0,8 do 3,5 mm 1,0)Masa maski ok. 0,35 kg dla wszystkich numeracji.Producentem tej maski jest Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.Maska typu MC-1 (rys.17). Maska ta wykonana z mieszankigumowej o kolorze khaki zaopatrzona jest w nagłowie taśmowe,nie daje więc całkowitej ochrony skóry głowy. Stosować ją możnaw zakresie temp. -20 do +-60©C. Służy do połączenia z pochianiaczami przemysłowymi, Wykonywana jest w czterech rozmiarach.Dane techniczne:- opór wdechu przy 30 I/min- opór wydechu przy 30 1/ minMasa maski w zależności od rozmiaru49 Pa (5 mm H,0)98,1 Pa (10 mm HO)0,32-0,36 kg.Producentem maski MC-1 jest Fabryka Sprzętu Ratunkowegoi Lamp Górniczych „Faser”.Maska kapturowa do aparatów tlenowych, tyPMG-GP. Jest ona przeznaczona do ochrony dróg oddechowych w połączeniu z aparatami tlenowymi. Produkowana jest w czterech rozmiarach, z mieszanki gumowej w kolorze czarnym, masa maskiwynosi ok. 0,35 kg.Rys. 17. Maska przeciwgazowaMC-1
RyS. 18. _Maska przetypu GSP-M przemysłowago i do stosowania w pożar=w której można stosować maMaska wykonana jest z mieszanki j |; u gumowej w kolorze czarn$aj ela(;];iyf;iz;n;zybę Iękgla›rową i wycieraczkę. Produkowana Śvef:t,arze. Nadaje się również ów i jNN Je się również do aparatów izolujących,Dane techniczne:Opór wdechu (30 I/min) 19,6 Pa do 98,0 Pa (2 do 10 mm HO)Opór wydechu (30 iM W (80 I/min) gęś ;i(ę; 98,0 Pa (4 do 10 mm H,0)Producent - Fab *„Fauer”. abryka Sprzętu Ratunkowego i Lamp GórniczychMaska górnicza, t- 8, typ MG-8. Przeznaczona jratów tlenowych, które st « _jest do apai ratowniczych. ©- wane są w akcjach przeciwpożarowych%aska MGTB produkowana jest w jednym rozmiarze z mieszanlgumlowe].wkkvolorze czarnym, Szyba okularowa maski daje dużepole widzenia i jest wyposażona w wycieraczkę,Producentem maski MG-3 jest Fabryka Sprzętu Ratunkowegoi1 Gó h .pI wegMaska PM-4 przeznaczona do współpracy z pochłaniaczem różnisię od maski MG-8 jedynie elementem łączącym (gniazdo).Maska górnicza GS. Maska GS, wyposażona w jedną szybęokularową z wycieraczką, jest przeznaczona do aparatów tlenowych dla górni h drużyn iczych. Nadaje się do pracyw podwyższonej temperaturze otoczenia dochodzącej do -+50©C.Maskę tę stosuje się tylko w połączeniu z aparatami tlenowymi,np. z aparatem M-61, Produkowana jest w jednej wielkości, z mieszanki gumowej w kolorze czarnym. Masa maski wynosi 0,42 kg.Posiada jedną szybę okularową z wycieraczką.Producentem maski GS jest Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.Pochłaniacze par i gazówElementem oczyszczającym powietrze z gazów i par w sprzęcieochrony dróg oddechowych jest pochłani Pochłani są tonajczęściej puszki w kształcie walca lub stożka ściętego wykonanez blachy metalowej, wypełnione substancją pochłaniającą paryi gazy. Jako wypełniacze stosowane są ziarniste substancje o silnierozwiniętej powierzchni właściwej, adsorbujące zanieczyszczeniaznajdujące się w powietrzu. Wypełniaczami są pumeks, krzemionka, a najczęściej węgiel aktywny, nasycony w zależności odpotrzeby różnymi substancjami chemicznymi. Substancje pochłaniające składają się z ziaren łamanych lub formowanych w zależności od użytych surowców i technologii ich otrzymywania.W uzależnieniu od gazów i par, które chcemy usunąć ze skażonegopowietrza, rozróżniamy [10] masy chłonne węglowe lub węglowo-~zasadowe. Inni autorzy [18] dzielą masy pochłaniające na następujące grupy:- zasadowe chemosorbenty reagujące z gazami kwaśnymi,- kwaśne chemosorbenty reagujące z zasadowymi gazami i parami,- chemosorbenty dające przy reakcji z niektórymi gazami lub parami związki kompleksowe,- masy fitrujące działające katalitycznie.Warstwa masy pochłaniającej umieszczona jest w puszce pochłaniacza między elementami metalowymi wykonanymi z siatek perforowanych lub tkanych. Zadaniem tych siatek jest unieruchomienie warstwy pochłaniającej i zabezpieczenie przed przesypywaniemsię ziaren masy chłonnej. W celu uni źliwienia przedostawaniasię ziaren przez oczka siatek umieszcza się - między warstwą pochłaniającą a siatką - płatki lużno tkanego materiału tzw. kanwy.Aby uniknąć przedostawania się pyłu z warstwy pochłaniającej do
Sprzęt izolujący przeznaczony do stosowania w środowisku powietrznym podzielono na sprzęt używany W powietrzu o ciśnieniu miższym niż 0,069 MPa*, przeznaczony np. dla lotników lubalpinistów, oraz sprzęt używany w powietrzu o normalnym ciśnieniu (0,069 MPa - 0,12 MPa) używany przez pracowników w PrZemyśle.Sprzęt izolujący przeznaczony dla pracowników przemysłowychpodzielono na sprzęt z własnym zapasem tlenu lub powietrzai sprzęt z dostarczanym z zewnątrz powietrzem.W grupie sprzętu z własnym zapasem tlenu lub powietrza znajdują się aparaty z zamkniętym i otwartym obiegiem powietrza.Aparaty z zamkniętym obiegiem powietrza mają specjalny zbiornik, najczęściej worek gumowy 0 pojemności ok. 5 1. Z tego zbiornika użytkownik wdycha powietrze, a następnie wydycha do niegozużyte powietrze poprzez zawór zwrotny i pochłaniacz usuwającynadmiar CO, Ubytek tlenu w powietrzu w zbiorniku uzupełnianyjest tlenem z butli z wentylem dozującym, stanowiącej elementaparatu.W aparatach z otwartym obiegiem powietrza - użytkownik wykonując wdech powoduje otwarcie wentyla wdechowego i dopływ powietrza z worka, do którego dawkowane jest ono z butli lub innego źródła zasilania, a wydech zużytego powietrza następuje poprzez wentyl wydechowy do otoczenia.Sprzęt izolujący z otwartym obiegiem powietrza można podzielićna dwie grupy:1) z obiegiem wymuszonym, uzyskiwanym poprzez wmontowaniew aparat wentylatora wywolującego przepływ powietrza,2) z obiegiem naturalnym, spowodowanym pracą płuc.W obu rodzajach sprzętu powietrze dostarczane jest z atmosterynieskażonej poprzez odpowiedni system węży lub z różnych źródelpowietrza takich jak np. kompresory, butle spręzonego powietrza itp.* MPa = MN/mt.24Sprzęł oczyszczający powietrzeZSŚ);':.ŻŚ T()lic;,g)ay go -tej grupy dostarcza użytkownikom powietrzelychania poprzez usuwanie ze skażonejdc atmostź::zlźltś;śi; ftiętkl:sayccjzinyźcghddfogą agsorpcji, katalityczneśo rozlżł:g5 . 2 odnie z podaną na str. 21 klasyfikacjpływ powietrza może być wymuszony lub naturaln;/. W NSprzęt z wymuszonym przepływem powietrzaWłyl:]r_:ju prqduko'wan,e są tylko dwa aparaty o wymuszonym przeppi.a Sxt" ;›twnat;m. Są to: -aparat fitrowentylacyjny dla rolnict&a» , typ -1 oraz „Piast”, typ AR-2 dla przemysłu.Aparat filtrowent j |. ylacyjny „Piast, iz: » yp AR-i:;e:: Łl;f(zyźz;s;›gja;›;ł ódv.:› ;Zh;'onyri Vd.róg oddechowy&h przed działaz s tów, pestycydów oraz innych par organic: h.i:lae;: Ąsxę_ stosowem'le go w pracach związanych z wa%nolwzarr?ilżm11 c;em›e_m gruptow, przy niszczeniu owadów i szkodników środz- emicznymi, przy transporcie wapna i nawozów sztucznychparatu mogą korzystać równocześnie dwie osoby. iDane techniczne:wydajność czystego powietrza (dla 2 osób)sprawność filtracyjna dla 16 i ści g (ciząstęczek x_›owyżej 0,5 um prów o wiekośćśługos_ć węży d_oprowadzających powietrze ;1;592&ć la dmuchawy z silnikiem prądunapięcie zasilani 2 iIniki ©0Ystałeęg % silania dla dmuchawy z silnikiem prądu z12 V
W skład aparatu wchodzi zespół filtrowentylacyjny z silnikiemelektrycznym, dmuchawą i filtropochłaniaczem, hełmy ochronne,pasy biodrowe i węże doprowadzające powietrze. Zasilanie z sieciprądu zmiennego lub prądu stałego.Śchemat aparatu przedstawiono na rys. 3.Aparat AR-1 produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.A parat filtrowentylacyjny „Piast”, tyP AR-2przeznaczony jest do stosowania w przemyśle w pracach wykonywanych w atmosferze zanieczyszczonej pyłami nietoksycznymio wielkości cząsteczek powyżej 0,5 um (np. pył wapienny, cementowy itp.). W odróżnieniu od AR-1 nie chroni przed toksycznymiparami związków organicznych. Ilość dostarczonego przez aparatpowietrza wystarcza do ochrony 3 osób, jeżeli wykonują one pracęlekką. Podczas prac cięższych ilość dost powietrza wystarcza dla dwóch osób, a w niektórych warunkach tylko dla jednej.Dane techniczne:wydajność oczyszczonego powietrza (dla 3 osób)sprawność filtracyjna dla pyłów o wielkości cząok. 300 I/minstek powyżej 0,5 um ok. 98%długość węży doprowadzających powietrze do helmów (dla 1 użytkownika) 5 mnapięcie zasilania 220 VWymiary: - szerokość 210 mm- wysokość 260 mm- długość 550 mm14 kgmasa aparatu (bez hełmów i węży), *-x i25Rys. 3. Schemat aparatu AR-1 „Piast”: 1 - filtropochłaniacz, 2 - dmuchawa z silnikiem, 3 - wąż doprowadzający powietrze, 4 - hełm ochronny, 5 - pas biodrowy26Rys. 4. Schemat aparatu AR-2 „Piast”:r -2 „Piast”: I - hełm ochronny, 2 biodrowy, 3 - wąż doprowadzający powietrze, 4 - filtr Wśz,ępny, 5pźfiltr właściwy, 6 - imgulncyjny tB dmuchawa, 7 - silnik elektryczny, 8 - zawór reżchex:nat budowy aparatu przedstawiono na rys. 4. Aparat składa się z Ązespołu fxltmwęntylacyjnego z silnikiem elektrycznym,n;r;)sbopm(;vv:egobw..eożpołu filtracyjnego, dmuchawy, helmów ochron-,- pasów i z j7. ,p' iodrowych i wężów doprowadzających powietrzeAparat nie chroni przed brakiemi tlenu. P jęciw aparacie należy sprawdzić Iność Tzefi_ 'IŻOdJę'mem' p;E;Żducentem aparatu AR-2 jest Fabryk ro ij a j ryka Sprzętu Ratunkowego i LampSprzęt z naturalnym przepływem powietrzaSprzęt oczyszczający powietrze zzcza, a naturaln rzepł ie<trza składa się, jak już wspomniano, z: 200 0069- elementu izolującego drogi oddechowe od atmosfery skażonej,
go ciśnienia i b ń , butle ze sprężonym powietrzem, linka asekuracyjna, wózek i skrzynia metalowa do przechowywania aparatu.Schemat poł ia części składowych pol y jest na rys. 33.Sprężone powietrze wypływające z butli 8 dostaje się do komoryzaworu redukcyjnego 7. W komorze inżektora 5 wytworzone pod=ciśnienie powoduje zasysanie z ątr go powi i doprowadzenie go do zaworu wdechowego maski, Butla 8 wraz z inżektorem 5 muszą znajdować się w miejscu, gdzie powietrze nadaje się do oddychania. Jak we wszystkich innych aparatach, rozwymaga nadzoru drugiego pracownika. Porozumiewanie odbywasię za pośrednictwem linki sygnalizacyjnej 10.Zasady przechowywania Są takie same, jak dla innych aparatówtlenowych.Aparat AJ-3M produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”,może być stosowany jedynie wówczas, gdy istnieje możliwośćpołączenia go ze źródłem prądu elektrycznego o napięciu zasilania 220 V.Dane techniczne:długość węża doprowadzającego powietrze - 40 m (2X20 m)masa aparatu - ok. 43 kgWydajność:przy napędzie elektrycznym i długościwęża 40 m - 170 Umin20 m - 180 I/minprzy napędzie ręcznym (60 obr/min) i dt.węża 40 m , - 35 I/min20 m - 40 I/minW skład aparatu wchodzą: maska MA-IM, wąż fałdowany, pasz łącznikiem, wąż doprowadzający powietrze, wentylator z silnikiem elektrycznym i dodatkowym napędem ręcznym, linka asekuracyjna, skrzynia metalowa.Schemat połączenia elementów aparatu przedstawiono na rys. 34.Zródłem zasilania aparatu w powietrze jest wentylator 5, któryius”: 1 - 2 - wąż faly ” aratu AT-4M „Medius : 1 maska, iŚbs-aęqu S.?Lhimę)gsar; łącznikiem, 4 - wąż doprowadzający pcw_;etrze,503 wi›ntylator z silnikiem, 6 - linka asekuracyjna, 7 - sk;zynx: - z fałdofu AZ-2M „Atmos”: 1 - mas.ka, 2 wąż %Ixfz:;źiyasś S-Ch;:]satzałg:;:i;iem, 4 - wąż do_prowadza]ący powietrze, 5filtr ;,)rzeciwpyłowy, 6 - linka asekuracyjna
aparatu AT-4M, konserwacji i magazynowania są takie same jakdla pozostałych aparatów tego typu.Aparat AT-4M produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.Aparat „Atmos”, typ AZ-2M. Jest to aparat do zasysania świeżego powietrza słosowany przy wykonywaniu lekkiej pracy w atmosferze skażonej substancjami toksycznymi, gazami, parami i pyłami, a szczególnie aerozolami stałymi i ciekłymi, jak również tam, gdzie występuje niedobór tlenu (zbiorniki, kanały, piwnice). Praca w tym sprzęcie powinna ograniczać się do 4 godzindziennie.Dane techniczne:długość węża doprowadzającego powietrze -- 20 mOpór aparatu przy przepływie powietrza wilości 30 I/min - maks. 0,50 kPa(60 mm H,0)masa aparatu ze skrzynią - 265 kgCały aparat umieszczony jest w skrzyni metalowej i składa sięz maski MA-IM, węża karbowanego, pasa ze złączem do węża,węża przekładkowego zbrojonego, filtru przeciwpyłowego i linkiasekuracyjnej.Filtr umieszczony u wlotu powietrza do aparatu powinien znajdować się w odległości nie większej niż 20 m od stanowiska pracy.Użytkownik zasysa czyste powietrze siłą własnych płuc., Schemataparatu przedstawiono na rys. 35.Podczas użytkowania należy zwrócić uwagę na zachowanie szczelności wszystkich połączeń i elementów z uwagi na powstającew czasie wdechów podciśnienie, Praca w aparacie powinna byćnadzorowana przez drugiego pracownika, a sposób porozumiewaniasię za pomocą linki asekuracyjnej należy uzgodnić przed przystąpieniem do pracy.Aparat AZ-2M produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.Aparat „Arcus”, typ AS-3M przystosowany jest do oddychania powietrzem pochodzącym z instalacji sprężonego powietrza 0 ciśnieniu 0,29-0,78 MPa (3-8 kG/em?).Stosuje się go Przy pracach cięższych, wymagających większejwentylacji płuc.Specjalnie polecany jest dla lakierników, do oczyszczania odlewówi przy spawaniu. Dawkowanie odpowiedniej ilości powietrza następuje poprzez zawór regulacyjny, wyposażony również w końcówkę, do której można podłączyć np. pistolet natryskowy,72- #. - instalacja spręzonegoRys. 36. Schemat aparatu AS-3M „Arcus : 1 instala zpgwietrza, 2 - filtr odoliwiający, 3 - wąż doprowa_dza]ący powlętrze,4 - maska, 5 - wąż fałdowany, 6 - zawór regulącyjny, 7 - koącowkado pistoletu natryskowego, 8 - pas główny, 9 - linka asekuracyjnaDane techniczne:wąż ciśnieniowy:długość < ŚO mśrednica wewnętrzna 21n'mummśrednica zew_nętmna__ : d 14 urciśnienie w instalacji - kblcm') 3wydajność przy ciśnieniu - 0,44„1&/[1?a (4,5 kG/emt)- przy zamkniętym zaworze 15 Śgo lrlnn:zrxln- przy otwartym zaworze - mmasa aparatuW skład aparatu wchodzą: maska MA-IM, wąż -fałdufvany, pasz zaworem regulacyjnym i końcówką do podłączte-ma węża -apam_tulakierniczego, wąż doprowadzający powietrze, filtr przeciwolejowy FPO-2, linka asekuracyjna oraz skrzynia metalowa do przechowywania aparatu.Schemat aparatu pokazano na rys. 36.Aparat AS-3M produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.
Rys. 29. Schemat aparatuAU-9: 1 - butla z zaworem, 2 - zawór redukcyjny, 3 - manometr, 4 automat płuczny, 5 - worek oddechowy, 6 - przewód oddechowy, 7 - ustnik z zaciskaczem nosa,8 - pochłaniacz CO. 9 zawór upustowy, 10 przewód tlenowy<„,.,..00<66
W skład aparatu wchodzą: maska MA-IM, wąż oddechowy, reduktor ciśnienia z zaworem dawkującym i sygnalizatorem akustycznym, butle powietrza, manometr i konstrukcja nośna.Schemat aparatu oraz sposób poł części prrys. 30.Otwarcie zaworu butli powoduje wpływ powietrza do reduktoraciśnienia, gdzie wartość ciśnienia zostaje zmniejszona do 0,59 MPa(6 kG/em?). Wytworzone w momencie wdechu podciśnienie powoduje otwarcie wylotu powietrza z komory ciśnienia zredukowanegodo węża oddechowego i zaworu wdechowego maski. Dopływ powietrza trwa tak długo, jak długo trwa podciśnienie wytworzone pod~czas wdechu. Powstałe w czasie wydechu ciśnienie powoduje zamknięcie dopływu powietrza. Wydech następuje do atmosfery przezzamontowany w masce zawór wydechowy. Po znacznym zużyciuzapasu powietrza z butli przy ciśnieniu 3,92+0,49 MPa (40#5 kG//em?) zostaje uruchomiony sygnalizator akustyczny wskazujący nakonieczność wycofania się użytkownika aparatu z atmosfery zagrożonej. Podjęcie pracy w aparacie powinno być poprzedzonesprawdzeniem szczelności maski i węża oddechowego, zapasu powietrza w butlach (po odkręceniu zaworów butli) i działania zespołów reduktora, Użytkownik aparatu musi być przed przystąpieniemdo pracy w aparacie przeszkolony w zakresie obsługiwania aparatu. Aparat AP-3 produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.no naAparat powietrzny dwubutlowy, typ AP-38. Jestto aparat przeznaczony do plrac awaryjnych i przeciwpożarowychna statkach.Dane techniczne:wymiary 685X340X130 mmmasa aparatu naładowanego - ok. 17,5 kgczas działania powietrza przy zużyciu 30 I/min -- 53 minpojemność butli powietrznych - 2X4 1ciśnienie robocze - 19,6 MPa (200kG/em*)- 3,92 4 0,49 MPa(40 £5 kG/em!)- 0,24 kPa (24 mm HO)ciśnienie uruchomienia sygnału akustycznegoopór przy wentylacji 30 I/minW skład kompletu wchodzą: maska przemysłowa MP-4, aparat,dwie zapasowe butle powietrzne czterolitrowe, okrętowa linka asekuracyjna, narzędzia, części zapasowe, szafka drewniana. Schemataparatu AP-3S przedstawiono na rys. 31.Zasada działania, przepisy konserwacji i użytkowania są analogiczne jak dla aparatu AP-3.Aparaty AP-3S produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.Rys. 31. Schemat aparatuAP-38: I - butla powietrzna, 2 - zawór butli,3 - zawór dawkujący, 4sygnał akustyczny, 5 przewód oddechowy, 6 maska, 7 - przewód manometru, 8 - manometrAparat powietrzny plecakowy AP-3M. Jest to aparat z własnym zapasem powietrza. Ze względu na krótkotrwałyczas użytkowania stosowany może być do prac awaryjnych, przykonserwacji urządzeń px'zemysłowych itp.Przystosowany jest do r na plecach.W skład kompletu wchodzą: maska Ma-1M, wąż oddechowy, reduktor ciśnienia z zaworem dawkującym i sygnalizatorem akustycznym, dwie butle, manometr. i konstrukcja nośna.Dane techniczne:wymiary - 340X575X130 mmmasa aparatu napełnionego - ok. 13,6 kgczas działania przy użyciu powietrza30 I/min - 34 min50 l/min - 20 minPojemność butli - 2X%- 196 MPa (200kG/em*)- 3,92 £0,40 MPa(40 £5 kG/cm!)Ciśnienie powietrza w butlachCiśnienie uruchomienia sygnalizatora akustycznegosr
Rys. 32, Schemat aparatuAP-3M: 1 - maska, 2 wąż oddechowy, 3 - reduktor ciśnienia, 4 - zawór dawkujący, 5 - sygnalizator akustyczny, 6 butle powietrzne, 7 -- manometrSch i nnd iia aparatu o na rys. 32, Przepi z> la 2 < . 32, Przepisy użytko::Ż:l;/.[ l;(;ns;rwa›ctijAI) przechowywania są takie same jak dlayapa-u M-61. Apara -3M produkuje Fabryka Sprgo i Lamp Górniczych „Faser”. 7 ©5*N5*Sprzęt z dostarczanym z zewnątrz powietrzemTa grupa aparałów przeznaczona j i€ 1 ; jest do dostarczania czystegoponl›vmeimia użytkownikom znajdującym się w pomieszczeniach zapylonyc lub w atmosferze zawierającej substancje toksyczne i mof; ab;lr)c ds'towwana tam, gdzie możliwe jest doprowadzenie powieądź z zewnątrz, bądź z odpowiednich jemników jdujcych się oddzielnie. # Oc 1005W tej grupie sprzętu j j j. przętu przemysł krajowy produkuje następujące- z wymuszonym obiegiem powietrza: AJ-3M „Saturn” i AT-4M„Medius”,- z normalnym obiegiem powietrza: AZ-2M „Atmos” i AS-3MAparat inżektorowy „Saturn”, typ AJ-3M. Jest toaparat do zasysani ieżego powiet Wydajność 30-100 1/min;aparat może być stosowany przy wykonywaniu prac ciężkich i długotrwałych, a z uwagi na długość węża doprowadzającego(2X20 m) dość odległych od źródła czystego powietrza.Dane techniczne:długość węża doprowadzającego powietrze - 40 m (2%20 m)wydajność - 30-100 1/minczas pracy - 12 godzinpojemność butli - 2X27 1- ok. 150 kgmasa aparatu zciśnienie początkowe w butlachciśnienie końcowe w butlachW skłąd aparatu wchodzą: maska MA-IM, wąż fałdowany, pas14,7 MPa (150 kG/em?)1,96 MPa (20 kG/em@)” z łącznikiem, wąż doprowadzający powietrze, inżektor z filtremp.pyłowym, zawór redukcyjny z manometrem wysokiego i niskieRys. 33. Schemat aparatu AJ-3M „Saturn”: 1 - maska, 2 - wąż fałdowany, 3 - pas z łącznikiem, 4 - wąż doprowadzający powietrze, 5 inżektor z filtrem przeciwpyłowym, 6 - zawór bezpieczeństwa, 7 - zawór redukcyjny, 8 - butle, 9 - wózek, 10 - linka asekuracyjna, 11 skrzynia
Pol przętem je według schematu na rys. 9.Półmaska PP 3 wykonana jest w futmne wypraski gumowej wyposażonej w zawór wdechowy z końcówką gwintowaną, dwa zaworywydechowe oraz pasek mocujący półmaskę na głowie użytkownika.Dane techniczne:- opór wdechu półmaski przy przepływie nie więcej niż 0,049 kPa30 I/min (6 mm H,0)- opór wydechu przy przepływie 30 I/min nie więcej niż0,098kPa (10 mm H,0)- masa półmaski ok. 180 gPrzed przystąpieniem do pracy w półmasce PP-3 należy sprawdzić działanie zaworów oraz dopasować do twarzy tak, aby uzyskać jej szczelne przyleganie do twarzy.Półmaska uniwersalna PP-3 produkowana jest w jednym rozmiarze.Półmaskę PP-3 produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.Półmaska PM-1 wykonana jest w postaci wypraski gumowej wyposażonej w dwa zawory wydechowe, zawór wdechowypołączony z pojemnikiem aluminiowym, w którym znajduje sięwymienna wkładka filtracyjna, oraz w pasek mocujący półmaskęna głowie użytkownika.W półmasce PM-1 stosuje się wkładkę filtracyjną typu F-14.Jest to filtr przeciwpyłowy o konstrukcji płytkowej chroniącydrogi oddechowe przed nietoksycznymi pyłami koloidalnymi o wielkości cząstek powyżej 0,3 m, np.:- pyłem krzemowym występującym w zakładach ceramicznych,szklarskich, szlifierskich, kamieniołomach, zakładach cementowych,oczyszczalniach odlewów metodą piaskowania, kopalniach;- pyłami metali występującymi w zakładach hutniczych, w odlewniach, zakładach produkujących farby itp.;- pyłami azbestowymi;- pyłem z mączki Thomasa, przy załadowywaniu nawozów mineralnych itp.Wkładka F-14 nie chroni przed parami, gazami i pyłami toksycznymi.Dane i PM-1 z .., fllttacy]ną F-14:- opór wdechu przy przepływie 30 1/m nie więcej niż(wiładka filtracyjna niezapylona) 0,058 kPa (6 mm H,O)- opór wydechu przy przepływie 30 I/min nie więcej niż0,098 kPa (10 mm H,0)- sprawność filtracyjna oznaczona metodąnefelometryczną przy pomocy mgły olejowej 99,9%- masa półmaski ok. 200 g- masa wkładki F-14 ok. 30 g34Rys. 10. Półmaska PM-1 Rys. 11. Półmaska PM-3Półmaska PM-1 (rys. 10) produkowana jest w dwóch rozmiarach.Producent - Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „Delta Warszawa II”.Półmaska przeciwpyłowa dwufiltrowa PM-3(rys. 11) wykonana jest w formie wypraski gumowej wyposażonejw dwa zawory wydechowe, dwa zawory wdechowe połączonez dwoma puszkami aluminiowymi, w których znajdują się wkładkifiltracyjne, oraz pasek do mocowania na głowie użytkownika. Masapółmaski wynosi ok. 235 g.W półmasce stosuje się dwie wkładki fillracyjne typu F-13 lubF-15B. Są to filtry przeciwpyłowe o konstrukcji płytkowej.Wkładki F-13 chronią drogi oddechowe przed pyłami nietoksycznymi 0 wielkości cząstek nie mniejszych niż 0,5 um, pochodzącychz minerałów, krzemu, cementu, metali, węgla i azbestu oraz zbarwników w stanie suchym i chemikaliów, chronią również przedmgłami olejów itp.Dane techniczne wkładki F-13:- opór wdechu przy przepływie pow1etrza nie więcej niż15 I/min (pojedyncza wkładka filtracyjna) 0,049 kPa (5 mm H,0)- sprawność filtracji oznaczona metodą nefelometryczną przy pomocy mgły olejowej _90%- masa 5 €Wkładki F-15B chronią drogi oddechowe przed pyłami o rozdrobnieniu koloidalnym, o wielkości cząstek powyżej 0,3 m, takich jak:- pył krzemowy występujący w zakładach ceramlcznych i szklar=skich, lifierniach, | kamieni al cementowych,Oczyszczalniach odlewów metodą p›askowama, kopalniach węgla;
- pył metali występujący w zakładach hutniczych, odlewniach,cynkowniach, zakładach produkujących farby;- pył azbestowy;- pyl pochodzący z mączki Thomasa oraz występujący na stanowiskach przeładunkowych dla nawozów sztucznych.Wkładki F-15B nie chronią przed toksycznymi pyłami, ani przedniedoborem tlenu.Dane echniczne wkładki F-15B:- opór wdechu przy przepływie powietrzaprzez czysty filtr pojedynczy w ilości15 l/min./› . a 0,098 kPa (10 mm HO)- sprawność filtracji badana nefelometrycznie za pomocą mgły olejowej 99%- masa 15 gPfihnaska PM-3 produkowana jest przez Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego „Delta Warszawa II”.Półmaska uniwersalna PM-4. Półmaska ta wykonanajest w postaci wypraski gumowej wyposażonej w dwa wentylewydechowe oraz wentyl wdechowy z końcówką gwintowaną i pasek przeznaczony do szczelnego umocowania półmaski na głowieużytkownika.Może być używana wyłącznie w połączeniu z następującym sprzętem:- pochłaniaczem gazów,- aparatami z doprowadzeniem powietrza (AS-3M, AT-4M, AJ-3M,AZ-2M),- stałą instalacją sprężonego powietrza o ciśnieniu 0,20 do 0,78MPa (3-8 kG/em?).Przed rprzystąpieniem do pracy sprawdzić należy szczelność przylegania półmaski do twarzy oraz szczelność połączenia jej z aparatem.Dane techniczne:- opór wdechu półmaski przy przepływie nie więcej niżpowietrza 30 I/min 0,029 kPa (3 mm H,0)- opór wydechu półmaski przy przepływiepowietrza 30 I/min0,058 kPa (6- masa półmaski : #r8ok. 105 gPółmaska produkowana jest w trzech rozmiarach: mały - 1;średni - 2; duży - 3.Półmaska PM-4 produkowana jest przez Wytwormę Sprzętu Komunikacyjnego Delta Warszawa II.MaskaMaska jest elementem izolującym, o bardziej niż półmaska skomplikowanej budowie, stosowanym do ochrony przed silnie trującymi substancjami. Stanowi ona nie tylko zabezpieczenie oczu i twarzy przed działaniem gazów, par i cząsteczek aerozoli, lecz takżespełnia ważne zadanie jako element konstrukcyjny sprzętu. Składa się ona z kilku zespołów: optycznego, fonicznego, wentylacyjnego (zawory wdechowe i wydechowe), które tworzą zwartą konstrukcję o określonym przeznaczeniu i właściwościach.O wartości użytkowej maski decyduje szereg czynników. Najważniejsze z nich to: niezawodne właściwości ochronne, możliwośćzachowania swobody ruchu oraz dobrej orientacji optycznej i akustycznej. Konstrukcja maski powinna uwzględniać wszystkie czynniki nie wywołując równocześnie fizycznego i psychicznego wyczerpania użytkownika na skutek zbyt dużego jej ciężaru orazucisku wywieranego na naczynia krwionośne i węzły nerwowegłowy. O przydatności maski do stosowania w długich oraz częstopo sobie następujących akcjach w pewnym stopniu decyduje również możliwość łatwej i szybkiej wymiany elementów oczyszczających, Daje to użytkownikowi w szczególnie trudnych warunkachpoczucie większego bezpieczeństwa.Ważniejsze wymagania, jakim powinna odpowiadać maska, to:1) zapewnienie użytkownikowi całkowitej hermetyczności,2) zapewnienie możliwości długotrwałego przebywania w masce,nie powodującego zmian fizjologicznych w ustroju użytkownika,3) mała przestrzeń martwa (szkodliwa),4) łatwość dopasowania do rozmiarów twarzy,5) duże pole widzenia,6) zapewnienie możliwości porozumiewania się.Hermetyczność maski jest jednym z czynników decydujących o właściwym stopniu ochrony przed działaniem substancjitoksycznych, problem polega bowiem nie tylko na właściwymoczyszczeniu powietrza w elementach oczyszczających, ale równieżna uniknięciu przedostania się skażonego powietrza pod maskęinnymi drogami. Przy podciśnieniu, jakie wytwarza się pod maskąpodczas każdego wdechu, istnieje bowiem możliwość przedostawania się pod maskę pewnej ilości powietrza skażonego, z pominięciem pochłaniacza.Bardzo ważne jest szczelne osadzenie szybek okularowych lub panoramicznych w otworach wypraski gumowej. Szybki panoramiczne lub okularowe wykonane z tworzywa szlucznego mogą być łączone z gumą pod większym naciskiem niż szybki szklane.Możliwość użycia klejów uszczelniających stwarza warunki doosiągnięcia wymaganego stopnia szczelności połączeń plustykowo
Dane techniczne:- sprawność filtracyjna oznaczona metodąnelelometryczną- opór wdechu przy szybkości przepływupowietrza 30 I/min- opór wydechu przy szybkości przepływupowietrza 30 I/min- masa półmaski99,9%nie więcej niż0,058 kPa (6 mm H,0)nie więcej niż0,039 kPa (4 mm H,0)50 gPółmaska PP-2 nie chroni przed toksycznymi parami i gazami orazprzed niedoborem tlenu i z tych przyczyn nie powinna być stosowana w małych pomieszczeniach zamkniętych i zbiornikach.Półmaskę można poddać częściowej regeneracji przez szczotkowanie zewnętrznej strony i wytrzepywanie. Nie należy jej prać wroztworach wodnych.Półmaskę PP-2 produkuje Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego„Delta Warszawa II”.Półmaska przeciwpyłowa, typ PP-1 składa się z wypraski gumowej, w której zamocowane są dwa pojemniki wykonane z tworzywa sztucznego z wymiennymi wkładkami filtracyjnymi typu WA. Półmaska ma dwa zawory wdechowe, jeden wydechowy oraz taśmy do mocowania na głowie. Służy ona do ochronydróg oddechowych przed szkodliwym działaniem pyłów nietoksycznych o wielkości cząstek powyżej 0,5 um (pyły krzemu, cementu,węgla, związków metali, barwników w stanie suchym, związkówchemicznych, mgły, olejów itp.).Może być stosowana w atmosferze silnie zapylonej, Czas używania zależny jest od stopnia ciężkości pracy oraz od stężenia pyluw atmosferze. Wkładki podlegają wymianie z chwilą gdy opórwyraźnie wzrośnie. Orientacyjny czas eksploatacji przy pracy średnio ciężkiej wynosi:6 godzin przy stężeniu 20 mg/m!2 godziny przy stężeniu 60 mg/m*1 godzina przy stężeniu 120 mg/mDane techniczne:- sprawność filtracji (oznaczona metodą nefelometryczną przy pomocy mgły olejowej)- opór wdechu przy przepływie powietrza30 1/m- opór wydechu przy przepływie powietrza30 I/min »- masa półmaskinie więcej niż 97%0, 060 kPa - 0,137 kPa(7-14 mm H,0)0,29 kPa - 0,049 kPa(3-5 mm H,0)ok. 150 gPółmaska PP-1 nie chroni przed gazami i parami oraz niedoboremtlenu.Półmaskę PP-1 produkuje Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”,Półmaska uniwersalna PP-3 (rys. 8) stosowana jest wyłącznie z:- pochłaniaczami gazów;- aparatami z doprowadzeniem powietrza (AS-3M, AT-4M, AJ-3M,AZ-2M);- stałą instalacją sprężonego powietrza.Rys. 8. Półmaska PP-3romRys. 9. Schemat podłączenia maski PP-3 z instalacją sprężonego powietrza: I - instalacja spręzonego powietrza, 2 - filtr odo]iwiąjący, 3wąż doprowadzający powietrze, 4 - półmaska, 5 - wąż fałdowany,6 - zawór regulacyjny, 7 - pas główny3 Ochrona dróg oddechowych1C P»
cić uwagę na jej dobre dopasowanie, a zwłaszcza ukształłowaniewkładki z drutu.Jest ona wyposażona w wentyl wydechowy i paski służące doumocnienia jej na głowie użytkownika. W części przylegającej donosa w obrzeżu znajduje się drut stalowy, za pomocą którego można tej części maski nadać pożądany kształt odpowiadający budowie twarzy.Dane techniczne:- sprawność filtracyjna dla standardowegopyłu o średnicy cząstek 2,2 um 02%- opór wdechu maski nie używanej przyszybkości przepływu 32 I/min nie więcej niż0,098 kPa (10 mm H,0)- masa ok. 70 gPółmaska „Saturn” nadaje się do regenerowania - w trakcie pracy przez wytrzepywanie nadmiaru pyłu - po pracy przez mycieciepłą wodą z dodatkiem mydła i wypłukanie w czystej wodzie.Należy ją chronić przed substancjami chemicznymi szkodliwie działającymi na gumę.Półmaska „Saturn” produkowana jest przez Spółdzielnię Inwalidów„Saturn” w Warszawie.Półmaska przeciwpyłowa, typ PCW-2 (rys. 6) wykonana z gąbki ze zmiękczonego polichlorku winylu, ma dwa zawory wydechowe oraz paski do umocowania na głowie użytkownika. Służy ona do ochrony dróg oddechowych przed szkodliwymdziałaniem pyłów nietoksycznych o wielkości cząstek powyżej 1 umzawierających wolną krzemionkę w ilości nie większej niż 3%i stężeniu pyłu nie więcej niż 100 mg/m*, np. pyły surowców włókienniczych, drewna, zbóż, kości, skóry, tworzyw sztucznych, cementu, past szlifierskich nie zawierających tlenku chromu, minerałów takich jak sól kuchenna, kreda, baryt, korund, gips, bazalt,Rys. 6. Półmaska PCW-230boksyt, metali takich jak żelazo, cyna, barwników (z wyjątkiemminii ołowiowej, tlenku antymonu i tlenku baru).Powierzchnia zewnętrzna i wewnętrzna półmaski jest laminowanusiatką bawełnianą w celu wzmocnienia ścianki filtracyjnej.Dane techniczne:- sprawność filtracyjna dla standardowegopyłu krzemowego- opór wdechu przy szybkości przepływu30 I/min 0,049 kPa (5 mm H,0)- masa półnaski ok. 115 gPółmaska P CW-2 nie chroni przed parami, gazami, mgłami,dymami oraz pyłami toksycznymi i draźniącymi skórę.Półmaska produkowana jest przez Spółdzielnię Inwalidów „Tęcza”Szczecin.Półmaska PP-2 wykonana jest z gąbki poliuretanowej stanowiącej filtr wstępnego oczyszczania oraz z warstwy włókninyz włókien sztucznych, w którą wyposażona jest wewnętrzna stronapółmaski.Półmaska służy do ochrony dróg oddechowych przed szkodliwymdziałaniem pyłów nietoksycznych o wielkości cząstek powyżej0,2 m, takich jak pyły surowców włókienniczych, drewna, zbóż,tworzyw sztucznych, węgla, krzemu, barwników w stanie suchym.Półmaska PP-2 wyposażona jest w dwa wentyle wdechowe, jedenwydechowy, taśmy umożliwiające jej zamocowanie na głowie użytkownika oraz taśmy stalowej umożliwiającej lepsze dopasowaniepółmaski do twarzy. W celu ochrony delikatnej warstwy włókninywewnętrzna część półmaski wyłożona jest folią polietylenowa,z którą zgrzane są oba zawory wdechowe.Pólmaska PP-2 (rys. 7) produkowana jest w trzech rozmiarach:1, 2 i 3.Rys. T. Półmaska PP-2
- elementu oczyszczającego powietrze ze skażeń (filtr, pochłaniaczlub filtropochłaniacz),- elementu łączącego. * 00Elementy izolujące są to takie części sprzętu, które umożliwiająszczelne połączenie filtrów i filtropochłaniaczy (patrz str. 76) z dr.o-_gami oddechowymi użytkownika. Są one wykonywane najczęściejz elastycznej gumy względnie tworzyw sztuczrfych.l *W sprzęcie stosuje się 3 rodzaje elementów ulzolujących: ustnik,półmaskę i maskę. Półmaska i maska w sprzęcie kompletowanymzwane są częściami twarzowymi.UstnikNajprostszym elementem izolującym sprzętu ODO jeęt ustnik, czyhwypraska gumowa połączona z pochłaniaczem lub i-nltropuchła-n1aczem bezpośrednio lub przez wąż karbowany. Ustmlg wyposażonyjest w zawór wdechowy i wydechowy. Użytkownik umieszczaustnik w ustach, zakłada odpowiedni zacisk na nosie w celu uniemożliwienia oddychania przez nos i wykonuje wdechy i Wydechyustami. Wdech następuje poprzez element oczyszczający i wgntyłwdechowy, a wydech przez wentyl wydechowy do otaczającejatmosfery. Ustniki znajdują zastosowanie tylko w aparatach samoRys. 5. Ustnik z pochłaniaczemtlenku węgla22?9ratunkowych w: ie w sprzęcie pr m do jednorazowego, krótkiego użytku. Ustnik mimo swej prostej budowyumożliwia idealnie szczelne połączenie elementów oczyszczającychz drogami oddechowymi.W kraju produkowany jest jeden typ ustnika (rys. 5), w który wyposażone są pochłaniacze ochronne, górnicze POG-4 i POG-4K.Producentem ustników jest Fabryka Sprzętu Ratunkowego i LampGórniczych „Faser”.PółmaskiW lekkim sprzęcie ODO szeroko stosowanym elementem izolującym są półmaski wy e w filtry aerozol lub pochłaniacze. Półmaska obejmuje dolną część twarzy użytkownika, to jestnos oraz okolice ust i jest przytrzymana na głowie elastycznymitaśmami. Oddychanie umożliwiają wentyle wdechowe i wydechowe. Odmianę klasycznych półmasek stanówią tzw. respiratory.Spełniają one jednocześnie rolę elementu izolującego i oczyszczającego powietrze z pyłów. Wykonane są całkowicie z materiałówoOczyszczających powietrze z aerozolu i chłoną zanieczyszczeniacałą swoją powierzchnią (półmaski gąbczaste, półmaski z materiałów filtracyjnych typu kartonów itp.). Półmaska musi zapewnićszczelność przylegania do twarzy. Warunek ten może być spełnionyprzez odpowiednie ukształtowanie półmaski (a w szczególności jejobrzeża przylegającego do twarzy), uwzględniające antropologicznecechy twarzy danej populacji ludzi. Półmaski produkuje się naogół w kilku rozmiarach i daje to możliwość uwzględnienia różniew kształtach twarzy użytkowników. Całkowita szczelność półmaskizależy również od konstrukcji i zasady działania wentyli wdechowych i wydechowych, czynników, które decydują o wielkości oporui sprawności działania tych elementów.W kraju produkowane są następujące typy półmasek: „Saturn”,PCW-2 i PP-2, chłonące pyły całą swoją powierzchnią, oraz PP-1,PP-3, PM-1, PM-3 i PM-4 przeznaczone do współpracy z wymiennymi wkładkami filtracyjnymi znajdującymi się w pojemnikachwmontowanych w wyprasce gumowej lub przeznaczone do łączeniaużytkownika z aparatami izolującymi.Półmaska „Saturn” wykonana jest z gumy piankowej wkształcie czaszy i przeznaczona do ochrony dróg oddechowychprzed działaniem pyłów nietoksycznych o wielkości cząstek powyżej 2 um (np. pyły drewna, węgla, zbóż, tworzyw sztucznych, surowców włókienniczych).Nie chroni przed toksycznymi parami i gazami oraz brakiem tlenu, nie powinno się jej więc stosować w zbiornikach i małych pomieszczeniach zamkniętych. Po nałożeniu na twarz należy zwró